Άγνωστες μορφές του Ελληνισμού: Σωρανός ο Εφέσιος

ο γυναικολόγος και μαιευτήρας

Η γη της Ιωνίας, η Μικρά Ασία, γέννησε πολλούς μεγάλους φιλοσόφους και επιστήμονες που λάμπρυναν με το πνεύμα τους τα ελληνικά γράμματα και την επιστήμη γενικά. Ανάμεσα σ' αυτούς ήταν και ο Σωρανός από την Έφεσο, γιος του Μένανδρου και της Φοίβης, που έζησε κατά το πρώτο μισό του 2ου μ.Χ. αιώνα, στην εποχή των αυτοκρατόρων Τραϊανού και Ανδριανού.

Από νωρίς έδειξε ότι είχε κλήση στην ιατρική. Σπούδασε γυναικολογία και μαιευτική στην Αλεξάνδρεια εκπλήσσοντας με τις ικανότητες που είχε τους συγχρόνους του. Η φήμη του μεγάλωνε με τον καιρό, γι' αυτό πήγε στην πρωτεύουσα του τότε κόσμου, την Ρώμη, για να ασκήσει το λειτούργημά του. Εκτός από την γυναικολογία ασχολήθηκε και με την ανατομία, την φυσιολογία και την παθολογία, επεκτείνοντας με κάθε τρόπο την γνώση του καιρού του. Με τις γνώσεις του έσωσε πολλές γυναίκες από διάφορες ασθένειες και δύσκολες εγκυμοσύνες. Ήταν οπαδός της μεθοδικής σχολής στην ιατρική. Παρατηρούσε και κατέγραφε τα πάντα γύρω από την εγκυμοσύνη, όπως τις διάφορες θέσεις που καταλάμβανε το έμβρυο κατά την διάρκεια της κύησης. Μελετούσε τα πάντα γύρω από τους τοκετούς, εύκολους και δύσκολους, καταγράφοντας όλες τις φάσεις του. Έγραψε σε βιβλία και δίδαξε πώς πρέπει να περιποιούνται τις λεχώνες αμέσως μετά την γέννηση του παιδιού, καθώς και για την φροντίδα του νεογέννητου κατά τις πρώτες στιγμές της γέννησής του. Μελέτησε την γυναικεία ανατομία για να καταλάβει τι γίνεται κατά την διάρκεια του τοκετού στο σώμα της γυναίκας.

Η φήμη του Σωρανού μεγάλωσε και στην Ρώμη, όπου έσωσε από βέβαιο θάνατο πολλές γυναίκες και μωρά. Πέρα όμως, από την πρακτική εφαρμογή των όσων γνώριζε, ο Σωρανός, προέβη και σε αξιοθαύμαστη συγγραφική δραστηριότητα. Έγραψε πολλά βιβλία πάνω σε ιατρικά θέματα. Επίσης, συνέγραψε βιβλία για την ιστορία της ιατρικής που τα περισσότερα από αυτά χάθηκαν στο διάβα των αιώνων που ακολούθησαν. Μερικά απ' αυτά τα βιβλία ήταν το «Βίοι ιατρών και αιρέσεις και συντάγματα» σε 10 τόμους, όπου ανέφερε μεγάλους ιατρούς και τις θεωρίες που ενστερνίζονταν. Σε αυτό το έργο μάλιστα υπάρχει και η βιογραφία του Ιπποκράτη, με το οποίο έγινε πασίγνωστος στον αρχαίο κόσμο. Άλλα βιβλία του ήταν η «εισαγωγή εις την ιατρική τέχνην», αναλύοντας τι σημαίνει ιατρική, το «Περί οφθαλμού», τα «Φυσικά περί ζωογονίας, εν οις και περί σπέρματος», όπου ανέλυε πώς επιτυγχάνεται η τεκνοποιία, το «Περί γυναικείων νοσημάτων» που σώθηκε στην ελληνική γλώσσα και υπήρξε κλασσικό σύγγραμμα γυναικολογίας και βρεφοκομίας, μέχρι και τον 15ο αιώνα μ.Χ., το «Περί σφυγμών», το «Περί των παρά φύσιν», το «Περί οξέων και χρόνιων παθών» που σώθηκε σε λατινική μετάφραση, το «Περί πυρετών», το «Περί φαρμακείας», δηλαδή ένα εγχειρίδιο για τα δηλητήρια και ο τρόπος αντιμετώπισής τους σε 4 βιβλία, το «Περί σημείων καταγμάτων» που σώθηκε στην Ελληνική, το «Περί επιδέσμων» και τέλος το «Περί αιτιολογουμένων παθών αιτιών».

Ο Σωρανός έγραψε και σχόλια πάνω στα βιβλία του Ιπποκράτη χρησιμοποιώντας την εμπειρία και τις παρατηρήσεις που έκανε. Ο Σωρανός με την ζωή και το έργο του έσωσε πολλές γυναίκες και παιδιά από βέβαιο θάνατο, μιας και τα βιβλία του διαβάζονταν και χρησιμοποιούνταν σαν ιατρικά εγχειρίδια πολλούς αιώνες μετά τον φυσικό του θάνατο.

Αίας ο Τελαμώνιος
Τ. Ο. Καβάλας

ΠΗΓΗ : xryshaygh.com