8 Νοεμβρίου 1977 : Ο Μανώλης Ανδρόνικος ανακαλύπτει στην Βεργίνα τον τάφο του Φιλίππου

Ο Μανόλης Ανδρόνικος διηγείται το χρονικό της ανακάλυψης του τάφου του Φιλίππου Β΄ στη Βεργίνα:

Πήρα το τσαπάκι της ανασκαφής, που έχω μαζί μου από το 1952, έσκυψα στο λάκκο και άρχισα να σκάβω με πείσμα και αγωνία το χώμα κάτω από το κλειδί της καμάρας. Ολόγυρα ήταν μαζεμένοι οι συνεργάτες μου. (…) Συνέχισα το σκάψιμο και σε λίγο ήμουν βέβαιος. Η πέτρα του δυτικού τοίχου ήταν στη θέση της, απείραχτη, στέρια. (…) -Είναι ασύλητος! Είναι κλειστός! Ήμουν ευτυχισμένος βαθιά. Είχα λοιπόν βρει τον πρώτο ασύλητο μακεδονικό τάφο. Εκείνη τη στιγμή δεν ενδιαφερόμουν για τίποτε άλλο.

Εκείνη τη νύχτα -όπως και όλες τις επόμενες- στάθηκε αδύνατο να κοιμηθώ περισσότερο από δυο τρεις ώρες. Γύρω στις 12, τα μεσάνυχτα, πήρα το αυτοκίνητο και πήγα να βεβαιωθώ αν οι φύλακες ήταν στη θέση τους. Το ίδιο έγινε και στις 2 και στις 5 το πρωί. 

Οπωσδήποτε, συλλογιζόμουν, μέσα στη σαρκοφάγο πρέπει να κρύβεται μια ωραία έκπληξη. Η μόνη δυσκολία που συναντήσαμε ήταν πως την ώρα που ανασηκώναμε το κάλυμμα, είδαμε καθαρά πια το περιεχόμενο και έπρεπε να μπορέσουμε να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας και να συνεχίσουμε τη δουλειά μας, μόλο που τα μάτια μας είχαν θαμπωθεί απ’ αυτό που βλέπαμε και η καρδιά μας πήγαινε να σπάσει από συγκίνηση. Μέσα στη σαρκοφάγο υπήρχε μια ολόχρυση λάρνακα. Επάνω στο κάλυμμά της ένα επιβλητικό ανάγλυφο αστέρι με δεκάξι ακτίνες, και στο κέντρο του ένας ρόδακας. 

Με πολλή προσοχή και περισσότερη συγκίνηση ανασήκωσα το κάλυμμα με το αστέρι πιάνοντάς το από τις δυο γωνίες της μπροστινής πλευράς. Όλοι μας περιμέναμε να δούμε μέσα σ’ αυτήν τα καμένα οστά του νεκρού. Όμως αυτό που αντικρίσαμε στο άνοιγμά της μας έκοψε για μιαν ακόμη φορά την ανάσα, θάμπωσε τα μάτια μας και μας πλημμύρισε δέος: πραγματικά μέσα στη λάρνακα υπήρχαν τα καμένα οστά. (…) Αλλά το πιο απροσδόκητο θέαμα το έδινε ένα ολόχρυσο στεφάνι από φύλλα και καρπούς βελανιδιάς που ήταν διπλωμένο και τοποθετημένο πάνω στα οστά. Ποτέ δεν είχα φανταστεί τέτοια ασύλληπτη εικόνα. 

Μπορώ να φέρω στη συνείδησή μου ολοκάθαρα την αντίδραση που δοκίμασα καθώς έλεγα μέσα μου: “Αν η υποψία που έχεις, πως ο τάφος ανήκει στον Φίλιππο, είναι αληθινή -και η χρυσή λάρνακα ερχόταν να ενισχύσει την ορθότητα αυτής της υποψίας- κράτησες στα χέρια σου τη λάρνακα με τα οστά του. Είναι απίστευτη και φοβερή μια τέτοια σκέψη, που μοιάζει εντελώς εξωπραγματική”. Νομίζω πως δεν έχω δοκιμάσει ποτέ στη ζωή μου τέτοια αναστάτωση, ούτε και θα δοκιμάσω ποτέ άλλοτε. 

Στη Βεργίνα βρίσκονταν οι αρχαίες Αιγές. Ήταν πανάρχαια συνήθεια να θάβονται στις Αιγές οι βασιλιάδες της Μακεδονίας.
Το 1979 βρέθηκαν, από τον Μανόλη Ανδρόνικο, στη Βεργίνα τρεις βασιλικοί τάφοι. Από τους τρεις, οι δύο βρέθηκαν ασύλητοι. Από τους τρεις τάφους ο μεγαλύτερος τάφος, που ήταν και ασύλλητος, είναι του Φιλίππου του Β΄.
Οι αρχαίοι μακεδονικοί τάφοι είναι ολόκληρα οικοδομήματα, σαν μικροί ναοί, με έναν ή περισσότερους θαλάμους, μεγάλους σαν δωμάτια. Είναι υπόγεια κτίρια, χωμένα κάτω από τύμβους ή τούμπες, που είναι μικροί ή μεγάλοι λόφοι.

Μέταλλα γεννούσε η γη των Μακεδόνων, όλα τα ποτάμια της Μακεδονίας κατέβαζαν χρυσάφι, η Χαλκιδική είχε χαλκό, το Δύσορο μεταλλείο ασημιού. Στο Παγγαίο ήταν τα χρυσωρυχεία με το νομισματοκοπείο του Φιλίππου του Β΄ και εκεί για πρώτη φορά στην Ευρώπη έκοψε νομίσματα χρυσά, τους στατήρες, για να μιμηθεί το Δαρείο.
Στη Βεργίνα βρέθηκαν πολλά δείγματα μεταλλοτεχνίας, από χρυσάφι, ασήμι, χαλκό: στεφάνια, κοσμήματα, όπλα, αγγεία, σκεύη και άλλα αντικείμενα. Το ωραιότερο όμως είναι το χρυσό στεφάνι του Φιλίππου, που παριστάνει κλαδί χρυσής βελανιδιάς με χρυσά βελανίδια, γιατί η βελανιδιά ήταν το ιερό δέντρο του Δία.
Έχει 313 φύλλα και 68 βελανίδια!

Όταν πέθαινε κάποιος Μακεδόνας, οι δικοί του έκαιγαν μετά το σώμα του, στη συνέχεια έπλεναν με κρασί τα οστά του και, τυλιγμένα σε πολύτιμο ύφασμα, τα τοποθετούσαν σ’ ένα κουτί, σε μια λάρνακα ή σε μια οστεοδόχο υδρία. Μετά αράδιαζαν τριγύρω τα αγαπημένα του αντικείμενα κι έκλειναν τον τάφο έτσι, που να μην ανοίξει πια ποτέ.

ΠΗΓΗ: logomnimon.wordpress.com